Za nami kolejna, 83. rocznica wybuchu hiszpańskiej wojny domowej i związane z nią przygotowane przez nasze stowarzyszenie wydarzenia upamiętniające Dąbrowszczaków. W południe tradycyjnie spotkaliśmy się przy kwaterze Dąbrowszczaków na Powązkach Wojskowych. Przypomnieliśmy o podstawowej wartości, jakimi kierowali się antyfaszyści i antyfaszystki z polski – solidarnością ponad granicami. Jeremi Galdamez zaznaczył, że pamięć ta jest szczególnie ważna właśnie dziś, gdy demony nacjonalizmu ponownie się budzą, gdy kryminalizuje się uchodźców, uchodźczynie i osoby niosące im pomoc, gdy ruchy pragnące przebudować rzeczywistość społeczno-ekonomiczną spotykają się z systemową przemocą. Wydarzenie było także okazją do uczczenia powrotu ul. Dąbrowszczaków na mapę Warszawy. Przypomnieliśmy o naszej niemal 4-letniej walce o ten sukces. Przywróciliśmy bowiem nie tylko tabliczki z nazwą ulicy – przez te 4 lata przywróciliśmy wspólnie pamięć o Dąbrowszczakach, społeczną świadomość o tej niezwykłej solidarności antyfaszystowskiej ponad granicami, wspólnie powiedzieliśmy nacjonalistycznej polityce historycznej: “No pasaran!”.
Głos zabrał również przedstawiciel warszawskich struktur partii Razem, wspólnie z którą zbieraliśmy podpisy wśród mieszkańców i mieszkanek ul. Dąbrowszczaków. Przedstawicielka warmińsko-mazurskich struktur tej partii opowiedziała też o zakończonej sukcesem walce o olsztyńską ulicę upamiętniającą polskich ochotników i ochotniczki. Głos zabrała także córka jednego z Dąbrowszczaków, wyrażając wdzięczność za przywracanie pamięci o ochotnikach Brygad Międzynarodowych.
Następnie w Stacji Muranów Michał Kulka-Kowalczyk przedstawił prezentację dotyczącą przebiegu kampanii “Łapy precz od ul. Dąbrowszczaków”. Opowiedzieliśmy również o projektach, które obecnie realizuje nasze stowarzyszenie, takie jak m.in. wydanie niepublikowanego dotychczas pamiętnika Dąbrowszczaka Borucha Nysenbauma, uruchomienie strony internetowej, a także utworzenie własnego zbioru poświęconego Dąbrowszczakom w ramach archiwum Ośrodka Karta.
W dalszej kolejności odbyła się dyskusja pt. „Zreformować? Zlikwidować? Pozostawić? – stosunek partii opozycyjnych do IPN-u i innych instytucji polityki historycznej”. Choć do udziału zostali zaproszeni przedstawiciele i przedstawicielki różnych partii opozycyjnych, pomimo wyrażenia chęci udziału przez część z nich, swojego przedstawiciela wystawiła jedynie partia Razem. W jej imieniu Jan Burek w bardzo ciekawy sposób opowiedział o historii i kontekście powstania Instytutu Pamięci Narodowej, zdiagnozował główne problemy związane z jego działalnością, a także przedstawił propozycje swojej partii związane z tą instytucją.
Wieczorem wyświetliliśmy w Kinie Muranów film “Duchy wojny domowej” (“El Silencio de Otros”) pokazujący, jak osoby ocalone z dyktatury Franco po dziesięcioleciach milczenia konfrontują się z cieszącymi się bezkarnością sprawcami brutalnych zbrodni i podejmują walkę o ujawnienie prawdy i zniesienie prawa do amnestii dla zbrodniarzy. Po filmie odbyła się niezwykle ciekawa rozmowa na temat pamięci o ofiarach frankizmu w Hiszpanii i jej polityce historycznej. Gościnią była Judyta Wachowska, a spotkanie poprowadził Roman Kurkiewicz.
